I whakapūtakehia e te aronga kaupapa Māori ko tāna he whakaū, he whakaute, he whakatinana hoki i ngā tikanga Māori.

E whakahāngai ana Te Rautaki Māori i ngā mahi a Kāinga Ora ki ngā whāinga o te tuku i te whare noho me ngā ratonga tautoko he pai ake te whakatutuki i ngā hiahia o ngāi Māori, o ngā iwi puta noa i Aotearoa.

Ko te wawata mō Te Rautaki Māori ko tēnei:

He mana i te whenua, he kura kāinga, he whare haumaru, he puna ora, hei oranga tangata.

With pride of place, with a space to call home, with a protective house, let the spring of life prosper and bring wellbeing to all.

E whakatakoto ana te tauākī matakitenga i ngā wawata wā-roa mō ngāi Māori me te whare noho.

Ko ngā Uara me ngā mātāpono ko ēnei:

Mana Motuhake - Te mana motuhake Māori

Te Tiriti o Waitangi - Ka whakahoa a ngāi Māori me te Karauna, tētahi ki tētahi hei tuku i ngā putanga pai ake mō ngā whānau

He Waka Hourua – Ngā whakahoatanga tūturu, he mana ōrite hoki

He kura kāinga, he kura whānau - Kei te pokapū te whānau

Kia manawaroa – Te ū me te aumangea

He mana tō te kupu – Te whakaoti auau, i roto i te wā pai

Ka whakapakari ngā uara i te ahunga ki te wawata.

Ko ngā Whāinga ko ēnei:

  1. Kei Kāinga Ora, e noho ana ngā Māori katoa i ngā kāinga haumaru, he tareka ā-utu hoki
  2. Te whakarahi ake he tōtika, he nui hoki o ngā kōwhiringa whare noho nui ake mō ngāi Māori
  3. Ngā otinga e arahina ana e te Māori ki ngā take Māori me te tautoko a te kāwanatanga

Koinei ā mātou whāinga mō te whakatinana i ngā wawata o te Māori

Ā Mātou Pou

Kei te tautuhi ā mātou pou, ā mātou wāhi arotahi rānei i ngā wāhi puta noa i te pūnaha kua whakamātāmuahia mō te hiahia ki ngā huringa ā-punaha, he mea pūtake hoki ki te whakaahei i te whakatutuki i te wawata.

Ngā mahi matua

Ko ngā mahi matua e hiahiatia ana hei whakatutuki i ngā whāinga, e pai ana te teitei ā-kōeke ki te tuku i tētahi tohu o te 'me pēhea'.

Ā Mātou Pou

E pūtakehia ana ngā mahi matua i Te Rautaki Māori e ngā pou e whā, o ngā wāhi arotahi rānei:

Te Pūtea me te Haumitanga - Hei whakaarotahi anō i te haumitanga ki ngā otinga whare noho auaha e arahina ana e ngāi Māori.

Te Hanga Āheinga - Kia pai ake ngā mahi, te whakangungu, kia nui ake ngā angitu.

Te Whakahoatanga - Ka whakatū, ka atawhai hoki i ngā hononga me ngā whakahoatanga whirinaki.

Te oranga o te whānau - Ka tautoko i ngā whānau Māori i ō mātou kāinga, ā, mā te pūnaha whare noho hoki.

Te Tūhononga ki ngā Iwi, ki a Ngāi Māori anō hoki

I whakawhanaketia Te Rautaki Māori i te whakahoatanga ki ngā tira matua e toru, tae atu ki ngā kaiārahi o ngā iwi, o ngā whakahaere Māori hoki, ki ngā mātanga whare noho Māori, ki ngā māngai tari Kāwanatanga anō hoki. I whakahāngaihia tētahi aronga kaupapa Māori ki te whakawhanaketanga o Te Rautaki Māori e whai ana ki te hanga i te whirinaki ki ngā iwi, ki a ngāi Māori anō hoki e whakaatu ana i ngā takune tūturu, houtupu anō hoki.

I roto i te tukanga o te tūhononga ko te tūhononga kanohi ki te kanohi, heoi anō i whakahaere tuihonotia ētahi o ēnei nā te Kowheori 19 i āhei ai mātou ki te wānanga ngātahi i te āhua haumaru.

E whakaaturia ana hoki e te aronga kaupapa Māori ā mātou kawenga ki te tautīnei i Te Tiriti o Waitangi i raro i tō mātou ture, i te Kāinga Ora – Homes and Communities Act 2019. I kōrerorerotia e te wānanga ngā take e whakataumaha ana i tā te Māori whakatutuki i ōna whāinga whare noho me ōna wawata, ā, me te āhua ka taea e Kāinga Ora te whakapakari me te hanga i ngā tūhononga hou, i ngā whakahoatanga hou ki ngā iwi, ki ngā hapori Māori anō hoki.

Tīkina ake Te Rautaki Māori i Te Reo Māori [PDF, 2 MB] me te reo Ingarihi [PDF, 2 MB]

Kua whakahoungia te whārangi: 21 Hakihea 2022