O le Taiala Faataatia Atinaega o le Taulaga o le tasi lea o taiala faataatia autu ua saunia e le Kāinga Ora. E maua ai se auivi e limataitaia le faalapotopotoga e tusa ma ana faaiuga fai faamaonia o tulaga tonu ma ituaiga atinaega o taulaga e mafai ona faaaoga i nisi o tulaga auā le ausia o taunuuga o faamoemoe ia tino mai.

O lo o folasia ai tulaga o atinaega o taulaga o le a ave i ai le faamuamua e mafai ai ona ausia sini autu ua malilie faatasi i ai, faapea ma taunuuga ma tofa mamao ua folasia i le Kāinga Ora 2030 Strategy ma le Te Rautaki Māori o Kāinga Ora 2021-2026.

E amanaia i le taiala faataatia le tāua o le galulue soosoo tauau ma paaga e aofia ai Māori, pulega faalotoifale ma matagaluega a le malo, au fai atinae faufale, ma tagata lautele e faataunuu le tino mai o taunuuga nei.

Faitau i le Taiala Faataatia Atinaega o le Taulaga [PDF, 5 MB]

Tulaga o matou taumafai e ausia

E fesootai sini autu, faiga taualoa, tulaga o faamuamua i taunuuga o folasia i le Taiala Faataatia Atinaega o le Taulaga o faamoemoe i ai le Kāinga Ora ma e ogatasi ma faamoemoega e tatau i le faalapotopotoga ona faataunuu e pei ona folasia i le Government Policy Statement on Housing and Urban Development (GPS – HUD).(external link)

Faatino galuega e ausia ai:

  • Uluola le motu o tagata: Soifua ma ola tagata i totonu o taulaga e fesootai lelei ma aogā ma e faigofie na maua ai galuega, auala mo feoaiga lautele, ma auaunaga i le itu tau agafesootai
  • Soifua manuia o tagata o faaaogaina auaunaga: Soifua ma ola tagata i nofoaga e malosi fesootaiga i le va o tagata ma nofoaga e atiae ai le ola manuia ma agaifanua
  • Mauaina o fale: Faatele nofoaga e maua ai le tele o fale e taugofie, ma ituaiga fausaga ma aiaiga eseese e fetaui ma manaoga o tagata
  • Faatupu avanoa e ausia ai faanaunautaiga o tagata Māori: E taitaia, faataunuu, ma tau aofia tagata Māori i le faatupu o auala e tali atu ai i le saunia o ituaiga fale o moomia ma poloketi o atiae ai taulaga
  • Siosiomaga manuia: E faalagolago le tuuitiitia o kasa oona mai atinae ma le tuuitiitia o aafiaga i laufanuaola ma le suavai i mea o teufaafaigaluegaina ma ituaiga fausaga o faaaoga
  • Suia faiga faavae: E faamalosia atili e atinaega o fanua ma fale faiga faavae atoa mo atinae, e aofia ai le faatuputeleina o le tomai ma le agavaa.

Matou faiga taualoa

E faavae galuega faatino o tusia i le Taiala Faataatia Atinaega o le Taulaga i faiga taualoa e fitu ma e fautuaina ai fuafuaga faataatia mo se taulaga, faataunuuina o poloketi, ma faaiuga fai. E faatumauina tulaga moni o faiga taualoa ma e faaaoga i vaega uma ua ave i ai le faamuamua o le taiala faataatia ma galuega e fia faatino.

Matou te faamamaluina le Te Tiriti o Waitangi e tusa ma le auivi o le He Waka Hourua e limataitaiina ai faiga faapaaga ma talatalaga anoa ma Māori, ma tuuina atu avanoa i tagata Māori e auai ai.

Matou te faaatoatoaina galuega o faatino e matātā tumaoti e auala lea i le faataunuuina o taunuuga mo le atinaega o le taulaga e le o mafai po o le lē faia e matātā tumaoti.

Matou te atiina ae nofoaga e manaia i le nofo, faatulaga se taatiaga ma fausaga o taulaga a o faatumauina galuega e maua ai le uluola ma le tauaofia o tagata uma.

Matou te taimua i fefaatauaiga faamaketi e atiae faiga fou e tuuitiitia ai tupe alu ma faaleleia itu uma o le faagasologa o atinaega o le taulaga.

Matou te puipui ma faatumauina le lelei o le siosiomaga, toe faaolaola faiga faalenatura ma faaaoga faiga o tau atiae ai taulaga e maua ai puipuiga o moomia.

Matou te tinou e faaitiitia aafiaga o suiga o le tau e auala atu i faaiuga e faataunuu ai le faafaigaluegaina o atinaega o taulaga ma e le nofonofoai e tuuitiitia kasa oona mai atinaega o taulaga i Aotearoa. Matou te lagolagoina taumafaiga a matātā auā le siitia o le tomai ma le soalaupuleina o manatu lelei e tuuitiitia ai kasa oona.

Matou te faatino galuega e faavae i manatu ma manaoga o tagata, e mautinoa ai le sa‘o ma le onomea o se galuega e tali atu ai i le nofoaga e fetaui tonu ai ma le sa‘o o le taimi e faataunuu ai. Matou te galulue ma le faamaoni ma e lē lauiti le vaai i tagata.

Faamuamua patino

O tulaga ua ave i ai le faamuamua o lo o faamatala ai auala o le a faaaoga e ausia ai taunuuga ma sini autu o tusia i le Taiala Faataatia Atinaega o le Taulaga.  Na tuufaatasia se fuafuaga o galuega faatino auā le fia faatulaga o faiga e faafoe ma faataunuu ai faamuamua nei.

Faateleina fale ma avanoa auā filifiliga fai a tagata ma e faalagolago i le tele o fanua ua talafeagai na fau ai fale

  • Faaleleia auala e gafatia ai na totogi se fale e auala atu i le faateleina o fale ma faamautinoa le tele o ituaiga fale eseese ma maliega nofo mautotogi
  • Faatuputeleina fanua e gafatia na fau ai fale e auala atu i le faaaoga lelei o fanua ma le toe faaaoga o fanua sa atiae muamua
  • Taulai i faiga e lagolagoina ma faatuputeleina ai avanoa e gafatia ai e tagata Māori na totogi fale e nonofo ai

Lagolagoina faanaunautaiga o Māori i le atinaega o taulaga, ma atiina ae tomai ma agavaa i le atinaega o fale

  • Saili avanoa e faafaigofie ma faataunuu ai poloketi faufale/atinaega o taulaga, ma faatulaga faiga faavae mo Māori
  • Talia faanaunautaiga o tagata Māori e atiae ai e i latou lava fanua e tau mamao ma taulaga ma lagolagoina Māori e auala atu i le saunia o fautuaga ma faamatalaga e ausia ai tulaga nei

Mautinoa ma mautu le maua o fanua ma fale e auala atu i faiga o faaaoga i fefaatauaiga faamaketi

  • Saunia se faiga faatuatuaina mo atinae ma e lē faamoemoe i suiga o afaina ai fanua ma fale
  • Atiina ae agavaa ma tomai i totonu o alamanuia, uunaia faiga fou, ma tuuitiitia tupe alu mo atinaega
  • Faaitiitia manatunatu taumatemate o tulaga e agai i ai fefaatauaiga, ma faatupu avanoa e mafai ai e alamanuia ona vave tali atu i le moomia o fale

Faaaoga le malosiaga faaletulafonoina ma le pule e faatoilalo ai mea o faalavelavea ai le tino mai o atinae sili ona lelei

  • Tatala avanoa mo atinae i nofoaga e pito tele fale e mafai ona fau ai ma e lē mafai ona ausia taunuuga pe afai o taotaomia i manatu ma talitonuga tuai
  • Taulai atinae i nofoaga o faafaigaluegaina ai aseta tetele a le Malo, e pei o nofoaga e faaauau ai femalagaiga, ma fale mo tagata lautele
  • Galulue faatasi ma paaga e iloa tonu ai vaega e mafai ona faaaoga ai le malosi faaletulafonoina mo le ausia o sini autu masani.

Uma na faafou le itulau: 20 December 2022